- Οι Λίμνες στην Ελλάδα ( free e-Books )

 Τα πιο κάτω ψηφιακά βιβλία (σε e-Book έκδοση), αφορούν μια σύγχρονη καταγραφή, α) για  τις Φυσικές Λίμνες στην Ελλάδα, με τα χαρακτηριστικά και τη σημαντικότητά τους και β) για τις μικρές Φυσικές Λίμνες στην Ελλάδα, με περιηγήσεις, πρόσβαση και εικόνες.

Ειδικότερα, στο πρώτο βιβλίο και για κάθε λίμνη παρουσιάζονται εκείνα τα υδρο-οικολογικά χαρακτηριστικά που είναι κυρίαρχα σε κάθε περίπτωση, ξεχωριστά, όπως για παράδειγμα τα γεω-μορφολογικά και φυσικο-χημικά δεδομένα, η υδρόβια πανίδα και χλωρίδα, οι απειλές και οι τάσεις ως προς το οικοσύστημα, αλλά και η αειφορική διαχείριση. Εξάλλου, παρατίθεται η σχετικά πρόσφατη βιβλιογραφία για παραπέρα διερεύνηση.
Στο δεύτερο βιβλίο που αναφέρεται στις μικρές λίμνες, παρουσιάζονται ορισμένα χαρακτηριστικά τους με περιηγήσεις και εικόνες με τα οποία αποτυπώνονται τα πολυάριθμα φυσικά υδάτινα σώματα που αποτελούν ζωτικό συστατικό για τη μωσαϊκότητα των υγροτοπικών οικοσυστημάτων στη χώρα μας.

Οι Φυσικές Λίμνες στην Ελλάδα (e-book για δωρεάν κατέβασμα)

- https://issuu.com/tkouss/docs/the-lakes-in-greece 
ή
- https://www.scribd.com/document/489351592/i-limnes-stin-ellada
ή
- https://www.scribd.com/document/460004009/The-lakes-in-greece

(new Edition, 2020)
ή
- https://play.google.com/books/reader?id=fUCwJgAAAEAJ&pg=GBS.PA1

ΚΑΙ
Οι μικρές Φυσικές Λίμνες στην Ελλάδα (e-book για δωρεάν κατέβασμα)
https://issuu.com/tkouss/docs/the-small-lakes-in-greece
ή 

https://issuu.com/tkouss/docs/limnes-mikres-elladas

https://www.scribd.com/document/489350757/i-mikres-limnes-stin-ellada

https://www.scribd.com/document/405727551/the-small-lakes-in-greece

__________

- The Environmental State of Freshwater Resources in Greece (rivers and lakes)

https://www.academia.edu/keypass/cmc5cU52dWt1QkRyVjJhQXFlSDE1bStqZndSTlB2UDlGSkpxNm9BNVNOaz0tLXluQSsyZXNNOVJLWTQ2bW9FVWNkNHc9PQ==--051d82ea8f2abc999c18df11cbcf2ba99cf91631/t/ejdVy-PUtAuKT-mhV3p/resource/work/5004101/The_environmental_state_of_freshwater_resources_in_Greece_rivers_and_lakes?email_work_card=title

- Βιβλιογραφικές Πηγές για τις Φυσικές Λίμνες στην Ελλάδα (update, April 2014)

 Οι πιο κάτω εργασίες-πηγές πληροφόρησης, είναι ενδεικτικές και σταχυολογημένες. Αφορούν κυρίως διατριβές, τεχνικές εκθέσεις, και εργασίες δημοσιευμένες σε ελληνικά και διεθνή επιστημονικά περιοδικά, μόνο από ΄Ελληνες επιστήμονες που διερεύνησαν τις ελληνικές λίμνες, ως επί το πλείστον την περίοδο των τελευταίων 50 ετών. Στις υπόψη πηγές πληροφόρησης απουσιάζουν εργασίες που αναφέρονται αμιγώς σε γεωλογικά χαρακτηριστικά των λιμνών, σε υδρόβια πτηνά, στη βιολογία των ψαριών και σε αλιευτικά δεδομένα, σε μικροβιολογικά στοιχεία και άλλα. Επίσης, απουσιάζουν και οι εργασίες ξένων επιστημόνων που έχουν ασχοληθεί με τις ελληνικές λίμνες. 

.........(συνέχεια για την πλήρη λίστα)  

- Η Διαχείριση των Καλαμιώνων σε Λίμνες: τα υπέρ και τα κατά από περιβαλλοντική άποψη

(πηγή: σταχυολόγηση από τη μελέτη ‘’Καθορισμός και περιγραφή των απαιτούμενων παρεμβάσεων για τη βέλτιστη διαχείριση του καλαμιώνα της λίμνης Ισμαρίδας’’ Μπούσμπουρας, Δ., Μ. Παναγιωτοπούλου, Γ. Καζόγλου, Φ. Φωτιάδης, Γ. Κλάδος, 2010, 144 σελ., + χάρτες - Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης ).

Οι καλαμιώνες για τα υγροτοπικά οικοσυστήματα -μεταβατικό στάδιο μεταξύ των υδάτινων και των χερσαίων οικοσυστημάτων-, αποτελούν πρώιμο σχετικά στάδιο της διαδοχής από τα υδάτινα οικοσυστήματα προς τη χέρσο. Και έτσι, η απουσία διαχείρισής τους οδηγεί νομοτελειακά προς τη βαθμιαία υποχώρηση του υγρότοπου, ο οποίος αντικαθίσταται αρχικά από μη υγροτοπικές ποώδεις διαπλάσεις και αργότερα από χερσαίες θαμνώδεις ή δενδρώδεις. Η διαδικασία αυτή συχνά επιταχύνεται από φυσικά φαινόμενα ή ανθρωπογενείς επιδράσεις όπως οι περίοδοι ξηρασίας, η αλλαγή της υδρολογίας μιας περιοχής ή η αποκοπή του υγροτόπου από τις κύριες πηγές τροφοδοσίας του σε νερό. Η ολοκλήρωση της διαδικασίας της διαδοχής οδηγεί σε σημαντικές οικολογικές αλλαγές, αφού τα είδη της χλωρίδας και πανίδας που ήταν προσαρμοσμένα στις υγροτοπικές συνθήκες, χάνουν το ενδιαίτημά τους και αντικαθίστανται από είδη χερσαίων οικοσυστημάτων. Δηλαδή, τα φυσικά οικοσυστήματα υπόκεινται σε συγκεκριμένες διεργασίες οι οποίες μακροχρόνια τείνουν να τα οδηγήσουν σε ένα τελικό στάδιο ‘’climax’’ μέσω της οικολογικής διαδοχής. Ωστόσο, η διαχείριση των καλαμιώνων παρεμβαίνει επιβραδύνοντας τις διεργασίες της διαδοχής ή ακόμη και αντιστρέφοντάς τις, για να διατηρήσει την ισορροπία μεταξύ των διαφόρων τύπων ενδιαιτημάτων που συνιστούν το μωσαϊκό του υγροτόπου. Οι μέθοδοι διαχείρισης των καλαμιώνων περιλαμβάνουν τη βόσκηση, διάφορες τεχνικές κοπής και τη χειμερινή καύση, και άλλες δραστικότερες μεθόδους (αλλά όχι ήπιες και όχι φιλικές προς το περιβάλλον), όπως οι εκχερσώσεις ελαφριάς μορφής, οι εκσκαφές, η χρήση ζιζανιοκτόνων και ο βιολογικός έλεγχος της βλάστησης με τη χρήση συγκεκριμένων ειδών ζώων (π.χ. χορτοφάγος κυπρίνος). Η εφαρμογή των τελευταίων μεθόδων σε προστατευόμενες περιοχές χρήζει ιδιαίτερης μελέτης και προσοχής λόγω των ευαίσθητων και σημαντικών οικολογικών χαρακτηριστικών της περιοχής, αλλά και λόγω του γεγονότος ότι κατά την εφαρμογή μιας μελέτης δεν υπάρχει, συνήθως, μηχανισμός επαρκούς επίβλεψης και διασφάλισης ότι στην πράξη θα εφαρμοστούν όσα αναφέρονται στη μελέτη. Σημαντικός για τη διαχείριση των καλαμιώνων μιας λίμνης και την πιθανή αποκατάσταση ή δημιουργία και διατήρηση υγρών λιβαδιών σε συγκεκριμένες τοποθεσίες της παραλίμνιας ζώνης είναι και ο ρόλος της διαχείρισης της στάθμης των υδάτων. Κοινό σημείο μεταξύ των προτεινόμενων διαχειριστικών πρακτικών της βλάστησης είναι το γεγονός ότι ανακόπτουν τη φυσική εξέλιξή της, διατηρούν δηλαδή την οικολογική διαδοχή σε πρώιμα στάδια. Συνοδευτική της διαχείρισης είναι η παρακολούθηση της βλάστησης και χλωρίδας ως το πλέον αξιόπιστο εργαλείο για την καταγραφή της εξέλιξης των ποιοτικών και δομικών χαρακτηριστικών της βλάστησης σε περιοχές, όπου εφαρμόζονται συγκεκριμένες διαχειριστικές πρακτικές. Μεταξύ των διαφόρων μεθόδων παρακολούθησης, που εφαρμόζονται στους διάφορους τύπους βλάστησης, συχνά απαιτείται να γίνουν τροποποιήσεις δοκιμασμένων μεθόδων ή συνδυασμοί διαφορετικών τεχνικών (αυτές οι πληροφορίες προέρχονται από μεγάλο αριθμό βιβλιογραφικών αναφορών, με κυριότερες για την παρούσα μελέτη αυτές των Papanastasis (1992), Παπαναστάση και Νοϊτσάκη (1992), Mesléard & Perennou (1996), Hawke & José (1996), Benstead et al. (1997), Benstead et al. (1999), Sinnassamy & Mauchamp (2000), Καζόγλου κ.ά. (2001), Keddy (2002) και Καζόγλου (2007).

Βόσκηση. Η εκτατική άσκηση της βόσκησης κτηνοτροφικών ζώων στους υγροτόπους, εξασκούμενη πάντα μέσα στα όρια της βοσκοϊκανότητας κάθε περιοχής (η οποία δεν είναι πάντα γνωστή αν δεν έχει προηγηθεί σχετική έρευνα) αποτελεί συνηθισμένη πρακτική διαχείρισης της βλάστησης με σκοπό την αύξηση της βιοποικιλότητας. ......(για περισσότερα)

- Λιμνών Ιστορικά Δεδομένα

(πηγή: τα πιό κάτω δεδομένα των κυριότερων ελληνικών λιμνών προέρχονται από την εργασία '' Koussouris et al., 1989. Water Quality Evaluation in Lakes of Greece. In Procceedings of the IAWPRC conference, Guildford, UK, Watershed '89, The Future for Water Quality in Europe, V II, 119-128pp, Advances in Water Pollution Control -International Association on Water Pollution Research and Control, Editors D.Wheeler, M.L.Richarson, J.Bridges'' και αποτελούν ιστορικές αναγραφές με τα χαρακτηριστικά των λιμνών -μορφομετρικά, φυσικοχημικά, τροφικά, υδρολογικά και άλλα-, της περιόδου 1973-1988.
 

.....(για τη συνέχεια) 

- Δρακόλιμνες και άλλες Ορεινές Λίμνες: οδοιπορικό

Ως Δρακόλιμνες, αναφέρονται αλπικές και υποαλπικές εποχικές στην πλειονότητα λίμνες, που βρίσκονται στην οροσειρά της Πίνδου, κυρίως στα βουνά της Ηπείρου και της Δ. Μακεδονίας. Αν και το μέγεθός τους είναι πολύ μικρό, είναι από τις πλέον γνωστές φυσικές ορεινές λίμνες. Οι λίμνες αυτές φορτωμένες με μύθους, παράξενα πλάσματα και δοξασίες (π.χ. κατοικίες των δράκων του βουνού, υπερβολές για το βάθος τους και την υπόγεια επικοινωνία τους) από τους κτηνοτρόφους και τους άλλους κατοίκους των γύρω περιοχών, αποτελούν τα τελευταία χρόνια πόλο έλξεως επισκεπτών και επιστημόνων.

Ορεινές λίμνες στην χώρα μας υπάρχουν είτε φυσικές (π.χ. Πρέσπες), είτε ως αποτέλεσμα δημιουργίας τεχνητών φραγμάτων σε ποτάμια (π.χ. Αώος, Ταυρωπός, Μόρνος, Εύηνος). Άλλες πάλι λίμνες σε ορεινές περιοχές έχουν επίσης δημιουργηθεί από κατολισθήσεις στα πρανή ορεινών ποταμών (π.χ. λίμνη Τσιβλού στην Αχαΐα, Στεφανιάδας στα Τρίκαλα)

Σχεδόν σε όλα τα Ελληνικά βουνά, ακόμη και σε αυτά που βρίσκονται σε νοτιότερες ξηροθερμικές περιοχές, συναντά κανείς φυσικές υδατοσυλλογές, μικρές λίμνες, οι περισσότερες από τις οποίες εξαφανίζονται αργά το καλοκαίρι ή το φθινόπωρο όταν δεν έχουν νερό, αναμένοντας να γεμίσουν με νερό με τις βροχές και τα χιόνια του χειμώνα.

Η οροσειρά της Πίνδου στην αρχαιότητα ήταν ιερή, αφιερωμένη στον Απόλλωνα και τις Μούσες. Σύμφωνα με τη μυθολογία, ο Μακεδόνας, γιός του Δία ή του Αίολου, είχε τρεις γιούς, ο ένας από αυτούς ήταν ο Πίνδος....(για τη συνέχεια)

- Υγρότοποι και Υγροτοπικές Περιοχές: Αξίες που εμπεριέχουν και λειτουργίες που επιτελούν

ΥΓΡΟΤΟΠΙΚΕΣ ΠΤΥΧΕΣ  (ψηφιακό βιβλίο στο http://issuu.com/tkouss/docs/wetlands-aspects και  στο https://www.scribd.com/document/493855911/Ygrotopon-Ptihes ).

Οι υγρότοποι, σύμφωνα με τις διεθνείς συμβάσεις, είναι “φυσικές ή τεχνητές περιοχές παρόχθιες, παραλίμνιες ή παράκτιες περιοχές, αλυκές, έλη, τέλματα, βάλτοι ή και κατακλυζόμενες, μόνιμα ή πρόσκαιρα, από τα νερά της βροχής εκτάσεις, αλλά και περιοχές που καλύπτονται από θαλασσινό νερό το βάθος του οποίου κατά την αμπώτιδα δεν ξεπερνάει τα έξι μέτρα” .

Οι υγρότοποι είναι γνωστό ότι αποτελούν ευαίσθητα οικοσυστήματα, έχουν ανυπολόγιστη αξίας για την οικονομία της φύσης, τη λειτουργία της και την περιβαλλοντικής μας κληρονομιά, καθώς :

-Προσφέρουν οικονομικές, πολιτιστικές,  επιστημονικές και ψυχαγωγικές δυνατότητες.

-Αποτελούν κυρίαρχο στοιχείο για την υδρομηχανική ισορροπία του εδάφους.

Ρυθμίζουν την υδρολογική ισορροπία, δηλαδή το κλίμα, τη ροή και τη στάθμη των υδάτων.

-Ανήκουν στα παραγωγικότερα σε βιομάζα οικοσυστήματα.

-Είναι περιοχές αδιάκοπων ενεργειακών διεργασιών.

-Συγκεντρώνουν μεγάλη ποικιλότητα σε είδη χλωρίδας και πανίδας κ.ά.

Είναι γνωστό ότι από τις λειτουργίες των υγροτόπων απορρέουν “αξίες”  οι οποίες έχουν ορισμένη δυναμική  για κάθε υγροτοπική περιοχή. Έτσι, με τη γνώση των αξιών κάθε υγροτόπου μπορεί να διαπιστωθεί η σημαντικότητα ή όχι της περιοχής. Στις ερευνητέες αξίες συγκαταλέγονται μεταξύ των άλλων η βιοποικιλότητα, η ορνιθολογική, η αλιευτική και η χλωριδική τους αξία, η αποταμίευση νερού, η συγκράτηση και εξουδετέρωση τοξικών, θρεπτικών και άλλων συστατικών και ουσιών κ.ά. Οσες από τις “αξίες” μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τον άνθρωπο αποτελούν τις “χρήσεις” του υγρότοπου, δηλαδή την κινητική ενέργεια του συστήματος και επομένως η ορθολογική διαχείριση των χρήσεων κάθε υγροτόπου  συντελεί στη διατήρησή του.....(για τη συνέχεια)